Jump to content
Kangchenjunga

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΥΨΟΣ- ΥΠΟΞΙΑ

Recommended Posts

Εν όψη της χειμερινής περιόδου οι περισσότεροι απο έμας θα ανέβουμε στα βουνα για την χιονοδρομική μας δραστηριότητα. Η κατανόηση των επιδράσεων του μεγάλου ύψου στον οργανισμό λοιπόν αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον.

 

Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται οι βαρομετρικές πιέσεις που παρατηρούνται σε διάφορα ύψη. Η ελλάτωση της βαρομετρίκης πίεσης αποτελεί τη βασική αιτία όλων των προβλημάτων υποξίας (ανεπάρκεια οξυγόνου) γιατί καθώς ελαττώνεται η βαρομετρική πίεση PO2 , η πίεση του οξυγόνου ελαττώνεται ανάλογα, μένοντας συνεχώς λίγο πιο κάτω απο το 21% της συνολικής βαρομετρικής πίεσης. Στον δεύτερο πίνακα έχουμε την επίδραση της χαμηλής ατμοσφαιρικής πίεσης στον κορεσμό του αρτηριακού αίματος με οξυγόνο κατα την εισπνοή.

 

Ύψος..............Βαρομετρική Πίεση.....PO2...............Αρτηριακός κορεσμός Ο2

 

(μέτρα).............(mm Hg)..............(mm Hg).............στην αναπνοή μας %

 

0 ......................760....................159.............................97

2000..................641....................130 ............................95

3000..................523....................110.............................90

5000..................349.....................73..............................70

 

 

post-3394-1258149635_thumb.jpg

 

Όταν ανεβαίνουμε ψηλότερα και με βάση τα ανωτέρω έχουμε..

 

Αύξηση του πνευμονικού μας αερισμού (αποβολή CO2 στις κυψελίδες) , μείωση της μερικής πίεσης του οξυγόνου ΡΟ2 στους ιστους μας , αύξηση της αιμοσφαιρίνης(χημική ουσία στα ερυθρά αιμοσφαίρια που έλκει το Ο2) και αύξηση του αριθμού και του μεγέθους των τριχωειδών. Ναι όλα αυτά..

 

Μια απο τις σπουδαιότερες επιδράσεις της υποξίας είναι η ελάττωση των νοητικών λειτουργιών που προκαλεί ελάττωση της κρίσης, της μνήμης, και της δυνατότητας εκτέλεσης λεπτών κινητικών λειτουργιών. Οι ικανότητες αυτές διατηρούνται απόλυτα φυσιολογικές ως το ύψος των 2500 μέτρων. Απο τα 2500 μέτρα και πάνω η γρήγορη αύξηση του ύψους μπορεί (λέω μπορεί γιατι εξαρτάται απο 1. πόσο γρήγορα 2. πόσο ψηλά 3. Κρύο 4. Φυσική μας κατάσταση 5. Κούραση 6. Εγκληματισμό ) να προκαλέσει σταδιακά υποξία με τα παρακάτω συμπτώματα:

 

Α. Απώλεια ελέγχου κινήσεων/συγκέντρωσης (εμφανίζεται χωρίς προειδοποίηση)

Β. Υπνηλία, χαλάρωση

Γ. Πονοκέφαλο

Δ. Εκνευρισμό

Ε. Εύφορια (μερικές φορές)

ΣΤ.Πνευματική κόπωση (Αν για να κάνουμε τον πολλαπλασιασμό π.χ 18Χ25 ίσον 450 θέλουμε τώρα 8 sec, στα 3500 μέτρα όταν μας αφήσει το λίφτ θα χρειαστούμε 15 sec.) Nαι συμβαίνει....

 

Σε μεγαλύτερα ύψη (4500μ και πάνω) μερικά απο τα ανωτέρω συμπτώματα γίνονται εντονότερα, συχνά κυρίως κεφαλαλγία ενώ τα εγκεφαλικά συμπτώματα μερικές φορές εξελίσονται μέχρι μυικών ινιδισμών η σπασμών και πάνω απο τα 7000μ το μη εξοικειωμένο άτομο πέφτει σε κώμα.

 

Τι κάνουμε...

 

Αν εμφανίσουμε ένα η περισσότερα απο τα συμπτώματα..

 

Α. Σταματάμε την δραστηριότητα μας

Β. Μένουμε ζεστοί

Γ. Πάμε σε χαμηλότερο υψόμετρο

Αν τα συμπτώματα είναι εντονότερα και δεν φέυγουν..θεωρούμε ότι έχουμε Υποξία

 

Δ. Καλούμε Βοήθεια

Ε. ΚΑΡΠΑ αν χρειάζεται

ΣΤ. Χορήγηση 100% Ο2

Ζ. Κάνουμε τα Α,Β,Γ

Ι. Διακομιδή σε νοσοκομείο

 

Να σας πω το καλύτερο..

 

Την πρώτη ημέρα μας στο βούνο (1πρώτο 24ωρο) καλό και συνετό θα είναι να μην πάρουμε το λίφτ και καρφωθούμε στα 3200μ φέυγα..Αν το κάνουμε, τουλάχιστον όχι απο την πρώτη ανάβαση.Δεν λέω οτι θα πάθουμε σίγουρα υποξία αλλά αυξάνουμε κατα πολύ τις πιθανότητες να εμφανίσουμε τα συμπτώματα.Ο εγκληματισμός σε αυτό το θέμα είναι η καλύτερη πρόληψη.

 

Τα ανωτέρω δεν πρέπει να φοβίζουν. Ένας χιονοδρόμος (που μας αφορά) πιστεύω με καλή φυσική κατάσταση, συνείδηση, σύνεση, πρόληψη και επαγγελματικό πνέυμα ορεινής λατρείας δεν έχει να φοβιθεί τίποτα. Τουλάχιστον σε αυτό το κομμάτι.

 

Καλή και ασφαλή σεζόν σε όλους.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Πολύ χρήσιμες πληροφορίες Στράτο! Μήπως να γίνει pinned?

Ευχαριστούμε!

Share this post


Link to post
Share on other sites
Εν όψη......Ο εγκληματισμός...

Καλά Στράτο, το εν όψη το αφήνω, παρ' ότι "πόνεσε το μάτι μου! Για τον εγκληματισμό όμως, πρέπει να μας ξεκαθαρίσεις αν αναφέρεσαι σε...αμπελοκλήματα ή εγκλήματα! ;)

Πέρα απ' την πλάκα, ευχαριστούμε για την πολύ χρήσιμη ενημέρωση.


Στην τέχνη, αλλά κυρίως στη ζωή χρειάζεται έμπνευση!

Share this post


Link to post
Share on other sites

Mπράβο Στράτο! πολύ ενδιαφέρον ποστ

(συμφωνώ κι εγώ με Ράνια να γίνει pinned)


"Ski good or eat wood"... The White Grizzly mantra

Share this post


Link to post
Share on other sites

Να ρωτήσω κάτι σχετικά με τη φυσική κατάσταση? Είχα διαβάσει παλιότερα στο φόρουμ (δεν θυμάμαι το thread) πως δεν εξαρτάται η αντοχή στις συνθήκες έλλειψης οξυγόνου τόσο από την φυσική μας κατάσταση, όσο από την αντοχή του ανθρώπου γενικότερα στο φαινόμενο. Συγκεκριμένα κάποιος είχε αναφέρει ένα παράδειγμα πως παρατηρήθηκε κάποιος που είχε μέτρια φυσικη κατάσταση να επηρρεάζεται λιγότερο από εναν άλλον που είχε καλή φυσική κατάσταση.

Τελικά τι από τα 2 ισχύει?

Share this post


Link to post
Share on other sites
Να ρωτήσω κάτι σχετικά με τη φυσική κατάσταση? Είχα διαβάσει παλιότερα στο φόρουμ (δεν θυμάμαι το thread) πως δεν εξαρτάται η αντοχή στις συνθήκες έλλειψης οξυγόνου τόσο από την φυσική μας κατάσταση, όσο από την αντοχή του ανθρώπου γενικότερα στο φαινόμενο. Συγκεκριμένα κάποιος είχε αναφέρει ένα παράδειγμα πως παρατηρήθηκε κάποιος που είχε μέτρια φυσικη κατάσταση να επηρρεάζεται λιγότερο από εναν άλλον που είχε καλή φυσική κατάσταση.

Τελικά τι από τα 2 ισχύει?

 

Πάμε λοιπόν...

Όπως ανεφέρεται στο αρχικό topic όταν ανεβαίνουμε ψηλότερα έχουμε

Αυξηση του πνευμονικού μας αερισμού (αποβολή CO2 στις κυψελίδες). Τι είναι αυτό...?

Η άμμεση αύξηση του πνευμονικού μας αερισμού (δηλ.αύξηση της εισπνοής-εκπνοής μας / περισσότερες ανάσες απλά) κατά 65% κατά την άνοδο σε μεγάλο υψόμετρο έχει ως αποτέλεσμα την απόδοση μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου του ανθρακα CO2 από το αίμα της πνευμονικής κυκλοφορίας στις κυψελίδες των ιστών. Μέσα στις κυψελίδες υπάρχει είδη αέρας (Οξυγόνο+ Άζωτο) και χώνεται τσουπ το CO2 και δίωχνει το Ο2. Και δεν μας φτάνει το Ο2 , και συνεχίζουμε να αναπνέουμε πιο γρήγορα και τσουπ πάλι το CO2. Παράδοξο? Οχι

 

Πρόκειται για αντιστάθμιση του μεγάλου υψομέτρου και ο μηχανισμός αυτος μας επιτρέπει να ανέβουμε ψηλότερα απο όσο θα μπορούσαμε χωρίς την άυξηση του αερισμού. Αυξάνεται μεν η ποσότητα του CO2 αλλά μειώνεται η μερική πίεση του PCO2 και αυξάνεται το ph σωματικών υγρών.Είναι άμυνα του οργανισμού μας για αυτό που συμβάινει και ασκεί δράση αντίθετη προς την διέγερση της υποξίας. Φτάνει να σκεφτούμε ότι σε μεγάλο υψόμετρο αναπνέουμε περίπου 5 με 7 φορές πάνω απο το φυσιολογικό.Πολλές φορές δεν γίνεται αντιληπτό.

 

Κάποιος λοιπόν που έχει καλή φυσική κατάσταση θα αναπνέει π.χ 5 φορές πάνω και αυτός που δεν έχει, 10 φορές πάνω απο το φυσιολογικό(πιο πολύ CO2- πιο πολλές πιθανότητες για υποξία..)

 

Η αντοχή του ανθρώπου γενικότερα, σαφώς και δεν επηρεάζεται μονο απο την φυσική του κατάσταση. Η φυσική μας κατάσταση είναι κάτι που μεταβάλλεται μακρυπρόθεσμα και θεώρησε την σταθερή για ένα 24 ωρο. Η αντοχή μεταβάλλεται συνεχώς. Π.χ

 

Ενα πολύ απλό παράδειγμα..

Με την φυσική κατάσταση που έχεις σήμερα (και θα έχεις και αύριο και μεθαύριο) αν κατεβάσεις δυο μπουκάλια τεκίλα, ξενυχτήσεις και σε βάλω το πρώι να τρέξεις 1000μ στα 999μ θα πέσεις ξέρος. Αν κατεβάσεις ένα τσάι και πέσεις για ύπνο νώρις θα τερματίσεις και με καλό χρόνο. Στην ίδια περίπτωση αν την πρώτη φορά κανεις κατάδυση στα 35μ θα πάθεις Νόσο των Δυτών και στη δεύτερη περίπτωση δεν θα πάθεις τίποτα.

 

Και στα δύο φαινόμενα (Τρέξιμο-Κατάδυση) η φυσική σου κατάσταση είναι ίδια αλλά η αντοχή σου έχει αλλάξει άρδην..Η περίπτωση λοιπόν που αναφέρεις είναι μεμωνομένη και δεν μπορεί να αποτελέσει κανόνα ούτε να αποδείξει τίποτα αφού η υποξία προκαλείται απο πληθώρα παραγόντων και συνδιασμό αυτών.

 

Οπως αναφέρω και στο αρχικό topic εξαρτάται απο 1. πόσο γρήγορα 2. πόσο ψηλά 3. Κρύο 4. Φυσική μας κατάσταση 5. Κούραση 6. Εγκληματισμό ) και αν θες και σε κλινική διάγνωση στο ατομικό ιστορικό του καθενός (ιστορικό σε πνευμονία, βρογχίτιδα, φυματίωση, αλλεργίες(ατοπία) κ.τ.λ ενα σορό ιατρικα δεδομένα που δεν είναι της στιγμής). Ναι λοιπόν μπορεί κάποιος που έχει μέτρια φυσική κατάσταση να επηρεάζεται (μεμωνομένο περιστατικό) λιγότερο στην υποξία απο κάποιον με καλή φυσική κατάσταση αλλα ο δεύτερος σίγουρα θα είναι φάουλ σε έναν ή και σε περισσότερους απο τους παραπάνω παράγοντες.

 

Συμπέρασμα

 

Η καλή Φυσική Κατάσταση είναι ένας (απο τους πολλούς) σημαντικός σύμμαχος για την πρόληψη και αντιμετώπιση της Υποξίας, όπως και κάθε αρνητικού φαινομένου από δραστηριότητα σε μεγάλο υψόμετρο

 

Στην ερώτηση σου λοιπόν ισχύει το πρώτο.

Share this post


Link to post
Share on other sites

o αλλος ρε παιδια πως ανεβηκε σε 8αρες χωρις οξυγονο;;

τι περιπτωση ηταν;


Snow is on my D.N.A.

Share this post


Link to post
Share on other sites
o αλλος ρε παιδια πως ανεβηκε σε 8αρες χωρις οξυγονο;;

τι περιπτωση ηταν;

σε 8αρες???Τι θες να πεις?

Share this post


Link to post
Share on other sites

Γενικά μια εκτεταμένη παραμονή σε ζώνη κινδύνου(8000μ) χωρίς συμπληρωματικό οξυγόνο θα έχει ως αποτέλεσμα επιδείνωση των φυσιολογικών λειτουργιών, την απώλεια συνείδησης, και, τελικά, το θάνατο. Κανένας ανθρωπινός οργανισμός δεν μπορεί να εγκλιματιστεί στα 8000μ

 

Η ενεργειακή επιβίωση του ανθρώπου σε τέτοια ακραία υψόμετρα, δεν έχει μελετηθεί ευρέως. Έχουν γίνει διάφορες μελέτες κατά καιρούς αλλά δεν έχουν βγει ασφαλή συμπεράσματα. Το ακριβές ύψος στο οποίο εμφανίζονται ακραία συμπτώματα είναι ακόμα ασαφές ,καθόσον είναι συνδυασμός πολλών πραγμάτων.

 

Τα 8000μ μπορούν να αναρριχηθούν χωρίς συμπληρωματικό οξυγόνο, αλλά αυτό αυξάνει τον κίνδυνο για τον ορειβάτη. Το χαμηλό οξυγόνο σε αυτή την περιοχή σε συνδυασμό ακραίου καιρού, χαμηλών θερμοκρασιών και ενεργειακών απαιτήσεων του οργανισμού (απότομες κλίσεις βουνού) απαιτεί

 

Α. Άριστη φυσική κατάσταση

Β. Πλήρη αιματολογική προσαρμογή σε μεγάλο γενικά υψόμετρο (εγκλιματισμό) (περίπου :P-90 ημέρες στο βουνό για την τελική ανάβαση στα 8000μ)

Γ. Μικρό χρόνο παραμονής εκεί.

Γ. Άριστο επαγγελματισμό Ορειβασίας επιπέδου Υπεραλπινισμού και Ιμαλαισμού.

Δ. Μεγάλο ρίσκο

Ε. Τύχη βουνό

 

Έχουν καταγράφει περιστατικά στην Ιστορία, ανάβασης σε τέτοια υψόμετρα χωρίς συμπληρωματικό οξυγόνο αλλά είναι μεμονωμένα όπως αυτό που αναφέρεις. Βέβαια πολλοί είναι και αυτοί που λένε ότι το έχουν κάνει για λόγους γοήτρου

Δες εδω http://en.wikipedia.org/wiki/Mount_Everest..._bottled_oxygen

Share this post


Link to post
Share on other sites

να ρωτησω κατι

διαβαζα ενα αρθρο στο wanderlust (περιοδικο για ταξιδια..ασχετο) για πεζοπορια στο Mt.Atlas στο Μαροκο

καπου στα 3.600 με 3800 παιζει μου φαινεται

και ελεγε οτι ενας απο αλλο γκρουπ επαθε την νοσο των ορειβατων (ή καπως ετσι) , που γεμιζουν υγρο οι πνευμονες κλπ

 

οι αποριες που εχω ειναι:

1. δεν ειναι χαμηλο το υψομετρο;;; νομιζα οτι το παθαινεις σε πολυ μεγαλα υψομετρα

2. οταν πας για σκι πχ Ζερματ στα 3800 δεν κινδυνευεις;;;

3. εχει να κανει με θεμα κουρασης (πχ πεζοπορια), με θεμα φυσικης καταστασης ή καθαρα ειναι καθαρα το υψομετρο;

4. αλλο αυτο και αλλο η νοσος του υψομετρου (που ζαλιζεσαι, ταχυκαρδιες κλπ) ή ειναι το ιδιο;;

Edited by Turms

Snow is on my D.N.A.

Share this post


Link to post
Share on other sites
να ρωτησω κατι

διαβαζα ενα αρθρο στο wanderlust (περιοδικο για ταξιδια..ασχετο) για πεζοπορια στο Mt.Atlas στο Μαροκο

καπου στα 3.600 με 3.800 παιζει μου φαινεται (4.167 m κορυφη Toubkal)

Share this post


Link to post
Share on other sites

χμ...σωστα...πασο....αλλα μου εμεινε το 3800 γιατι αν θυμαμαι καλα καπου εκει ανεφερε το περιστατικο.

Την αλλη μερα μαλλον συνεχισαν την αναβαση

Edited by Turms

Snow is on my D.N.A.

Share this post


Link to post
Share on other sites
και ελεγε οτι ενας απο αλλο γκρουπ επαθε την νοσο των ορειβατων (ή καπως ετσι) , που γεμιζουν υγρο οι πνευμονες κλπ

 

οι αποριες που εχω ειναι:

1. δεν ειναι χαμηλο το υψομετρο;;; νομιζα οτι το παθαινεις σε πολυ μεγαλα υψομετρα

2. οταν πας για σκι πχ Ζερματ στα 3800 δεν κινδυνευεις;;;

3. εχει να κανει με θεμα κουρασης (πχ πεζοπορια), με θεμα φυσικης καταστασης ή καθαρα ειναι καθαρα το υψομετρο;

4. αλλο αυτο και αλλο η νοσος του υψομετρου (που ζαλιζεσαι, ταχυκαρδιες κλπ) ή ειναι το ιδιο;;

 

1.

Όχι δεν είναι χαμηλό. Αυτή είναι μια μέση κλίμακα.

 

Μέσο υψόμετρο 1500 – 2500 μέτρα

Μεγάλο υψόμετρο 2450 - 4500 μέτρα

Πολύ μεγάλο υψόμετρο 4500 -5800 μέτρα.

Ακραίο υψόμετρο 5800+ μέτρα.

 

2.

Εξαρτάται πως ορίζει ο καθένας μας τον κίνδυνο. Δεν θα πάθεις Υποξία στην ακραία της μορφή (κώμα) αλλά αυξάνεις πολύ τις πιθανότητες να εμφανίσεις κάποια από τα συμπτώματα. Αν εσύ θεωρείς κίνδυνο να βρίσκεσαι στα 3800 και να σου παρουσιαστεί μια ζαλάδα ή υπνηλία ή χαλάρωση ή ναυτία ή σύγχυση ή δύσπνοια ή και όλα μαζί, ε τότε ναι κινδυνεύεις :Nail Biting: :Tounge: . Και ιδιαιτέρα αν ανέβεις με το που φθάσεις εκεί.

 

3.

Δεν υπάρχουν ακριβείς παράγοντες, όπως ηλικία, φύλο ή φυσική κατάσταση, που να σχετίζονται με την ευαισθησία στην ασθένεια του υψομέτρου. Μερικοί άνθρωποι επηρεάζονται και μερικοί όχι, όπως επίσης μερικοί είναι πιο ευαίσθητοι από άλλους. Οι περισσότεροι μπορούν να ανέβουν μέχρι τα 2450 μέτρα με μηδαμινές επιδράσεις. Εάν δεν έχεις βρεθεί ποτέ σε μεγάλο υψόμετρο, πρέπει να είσαι προσεκτικός. Εάν έχεις βρεθεί χωρίς κανένα πρόβλημα, πιθανόν να μπορείς να επιστρέψεις σ' αυτό το υψόμετρο χωρίς προβλήματα, εφ' όσον έχεις εγκλιματιστεί σωστά. Εάν σκεφτεί κανείς ότι η νόσος μπορεί να εμφανισθεί ακόμη και σε χαμηλό υψόμετρο (1700 – 2700 μέτρα) σε απλούς ορειβάτες μετά από μια γρήγορη ανάβαση, η εμφάνιση της νόσου είναι πιο έκδηλη σε μη εγκλιματισμένα άτομα και αρχαρίους. Η εκδήλωση της νόσου εξαρτάται από το ρυθμό ανόδου, το υψόμετρο και τη φυσική κατάσταση.

 

 

4.

Η νόσος των ορειβατών ή Οξεία νόσος από μεγάλο υψόμετρο (ΟΝΜΥ) (AMS, Acute Mountain Sickness) είναι μια σειρά από συμπτώματα από τους πνεύμονες και τον εγκέφαλο που συμβαίνουν σε μη εγκλιματισμένα άτομα μετά από γρήγορη – απότομη ανάβαση σε μεγάλο υψόμετρο. Το Πνευμονικό Οίδημα (υγρό στους πνεύμονες) είναι μια παθολογική κατάσταση που οφείλεται σε αυτό. Δεν είναι η νόσο των ορειβατών δηλαδή αλλά ένα κομμάτι αυτής. Αυτό συμβαίνει γιατί το μεγάλο υψόμετρο είναι υποξικό (μειωμένο οξυγόνο) και υποβαρές (χαμηλή βαρομετρική πίεση) περιβάλλον.

Share this post


Link to post
Share on other sites

ευχαριστω για την απαντηση.

Οπως ειπες και εσυ μια ζαλάδα ή υπνηλία ή χαλάρωση ή ναυτία ή σύγχυση ή δύσπνοια ή και όλα μαζί, αυτα δεν τα θεωρω τοσο συμπτωμα...

λιγο ζαλαδα πχ ενιωσε η γυναικα μου στα 3.440 , εγω μια ψιλοδυσπνοια μια φορα στα 3.200

αλλα αυτα δεν με πολυανησυχουν...

 

Εγω μιλαω για την Οξεία νόσο και κυριως αυτα που λες ως σοβαρα συμπτωματα.

 

Υποθετω λοιπον οτι αν μεριμνησω για σωστο εγκλιματισμο, και δεν κανω υπερβολες δεν διατρεχω κινδυνο.

 

Φυσικα δεν μιλαω για καταστασεις τυπου Εβερεστ κλπ. Εγω κυριως μιλαω για σκι (πχ Ζερματ κλπ) ή ταξιδι στο Περου για παραδειγμα που τα υψομετρα ειναι μεγαλα και ισως υπαρχει λιγο trekking. Η για Νεπαλ για παραδειγμα. Αλλα παντα με χαλαρες καταστασεις.


Snow is on my D.N.A.

Share this post


Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...

×
×
  • Create New...