Λεξικό Freestyle

Το freestyle είναι μια πολύπλοκη τέχνη. Αντίθετα με τους φίλους freeriders το λεξιλόγιο είναι πολύ πιό πλούσιο αλλά και πολύ σχολαστικό. Για παράδειγμα, αρκεί να πιάσεις το ski 5cm πιο πίσω έτσι ώστε το όνομα του grab να αλλάξει τελείως. Αυτό το άρθρο χρησιμεύει περισσότερο σαν λεξικό και λιγότερο σαν περιγραφή της τεχνικής για τις διάφορες φιγούρες.

I.Η παιδική χαρά

To Big air ή kicker (άλμα) είναι ένα ειδικά διαμορφωμένο εξόγκωμα από χιόνι ενός μεγέθους που ποικίλλει σύμφωνα με το μήκος του επιπέδου πίσω του, το εξόγκωμα μπορεί να είναι 50cm σε ύψος αλλά μπορεί να είναι και 4μ, το μήκος του εξαρτάται επίσης από το μήκος του επιπέδου. Έτσι μετά το kicker υπάρχει το επίπεδο (flat) που πρέπει να περάσουμε κάνοντας άλμα και μπορεί να είναι 2μ. αλλά μπορεί να είναι και 30. Μετά από αυτό το επίπεδο υπάρχει μια μεγάλη κατηφόρα που χρησιμοποιείται για την προσγείωση (landing). Το μήκος και η κλίση της εξαρτώνται από τα προηγούμενα μεγέθη.

–Table (τραπέζι), είναι ένα άλμα που έχει την μορφή τραπεζιού. Σ’αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει εξόγκωμα από χιόνι, υπάρχει μόνο ανηφόρα, επίπεδο στο πάνω μέρος της ανηφόρας και κατηφόρα για την προσγείωση.

–Hip: ή spine, είναι ειδικά διαμορφωμένο kicker άλμα . όπου η προσγείωση μπορεί να γίνει είτε δεξιά είτε αριστερά από την ευθεία της απογείωσης. Το άλμα δηλαδή γίνεται κανονονικά με την διαφορά ότι αντί ο rider να πάει ευθεία πάει στο πλάι. Εάν η ταχύτητα είναι επαρκής υπάρχει και η δυνατότητα για προσγείωση στην ευθεία.

–Step Up: Είναι ένα kicker άλμα όπου η προσγείωση γίνεται πιο ψηλά από το
σημείο της απογείωσης . Συνήθως είναι τοποθετημένο μπροστά από βράχια που ο rider πρέπει να περάσει από πάνω. Τις περισσότερες φορές ένα StepUp χρειάζεται πολύ ταχύτητα . Από την άλλη, ένα κατάλληλα διαμορφωμένο απλό Step Up μπορεί να χρησιμεύσει στους αρχάριους για να εξοικειωθούν με τα άλματα και την αίσθηση του να είσαι στον αέρα διότι η προσγείωση γίνεται χωρίς την απόκτηση μεγάλης ταχύτητας κάτι που βοηθάει πολύ στους πρώτους πειραματισμούς για περιστροφές ή grab.

–gap (κενό): είναι ένα big air με την διαφορά ότι αντί για επίπεδο στην μέση υπάρχει κάποιου είδους κενού. Για παράδειγμα στο road gap αντί για επίπεδο μετά το big air υπάρχει δρόμος που ο rider πρέπει να περάσει από πάνω.

–transfer (μεταφορά): Είναι όταν έχουμε 2 big air το ένα δίπλα στο άλλο και ο rider απογειώνεται από το ένα και προσγειώνεται στην προσγείωση του αλλού. Το άλμα έτσι είναι διαγώνιο και συνήθως μεταξύ των δύο υπάρχει gap.

–Half-pipe: Είναι ένας κατηφορικός μισός σωλήνας από χιόνι.
Μια καλή half-pipe μπορεί να έχει μέγεθος 100μ. σε μάκρος με τοίχους 4-5μ ύψος. Wall (τοίχος) λέγεται το ανηφορικό κομμάτι που στην άκρη του καταλήγει να είναι κάθετο στο έδαφος. Η άκρη του wall λέγεται lip και η μέση της half pipe ανάμεσα στους 2 τοίχους λέγεται transition. Το πάνω μέρος του κάθε τοίχου (το μέρος που περπατάμε για να ανέβουμε στην αρχή της half-pipe) λέγεται coping (ή deck). Το μέγεθος ενός άλματος στην half-pipe μετριέται σε σχέση με το coping.

–Quarter (Quarterpipe): Είναι απλά ο ένας μόνο τοίχος της half-pipe. Είναι πολύ μικρότερος σε μήκος (δεν χρειάζονται 100μ) αλλά συνήθως πολύ πιο ψηλός. Τα μεγάλα quarters έχουν τοίχο 8μ. Ο rider χρησιμοποιεί το Quarter για απογείωση και προσγείωση. Το ύψος του άλματος μετριέται από το πάνω μέρος του Quarter.

–Rail (slide) : Είναι μπάρες από σίδερο ή ξύλο ή αλουμίνιο ή ότι υλικό θέλουμε (τώρα τελευταία έχουν βγει κάποια για να μην καταστρέφουν τις σανίδες), που χρησιμοποιούνται για γλίστρημα. Ο αναβάτης κάνει άλμα πάνω στο rail και γλιστράει από την μια άκρη του στην άλλη και στη συνεχεία προσγειώνεται πάλι στο χιόνι. Το πλάτος και το μήκος του rail εξαρτάται από τον βαθμό δυσκολίας του.

Όσον αφορά τους σχηματισμούς τους ,υπάρχουν πολλά διαφορετικά rail:

–επίπεδο απλό
-κατηφορικό απλό
-κατηφορικο-επιπεδο-κατηφορικό
-επιπεδο-κατηφορικο-επιπεδο-κατηφορικο
-ανηφορικο-επίπεδο-ανηφορικο
-επιπεδο-ανηφορικο-επιπεδο
-ανηφορικο-επιπεδο-κατηφορικο
Για αυτά τα rails οι συνδυασμοί είναι πολλοί, και τα παρά πάνω είναι μόνο ένα παράδειγμα από τα πιο συνηθισμένα.
Επίσης κάποια rails, μεγαλύτερης δυσκολίας:
-rainbow που έχει το σχήμα ουράνιου τόξου
-κυματιστά
-C, S και U rails που ονομάστηκαν έτσι επειδή έχουν το σχήμα των αντίστοιχων γραμμάτων

Υπάρχουν επίσης τα boxes που είναι rails πολύ μεγάλα σε πλάτος (το λιγότερο 30εκ.) όπου ο rider μπορεί να περάσει ευθεία από πάνω τους (χωρίς να κάνει 90°)κάνοντας 50/50 (fifty/fifty) όπως λένε και στο snowboard.
Τέλος υπάρχουν τα walls που είναι ένας τοίχος (οτιδήποτε υλικό) όπου γλιστράμε πάνω του .

II.Flat

Πριν μπούμε στο snowpark, καλό θα ήταν να ξεκινάγαμε με κάποιες βασικές φιγούρες στο επίπεδο (flat). Για αυτές τις φιγούρες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια πίστα που αισθανόμαστε άνετα. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις άκρες της, τα φυσικά μικρά αλματάκια και τις διαφορές στις κλίσεις της. Έτσι υπάρχουν οι βασικές φιγούρες:

–Ollie (όπως στο skate) που είναι το άλμα που κάνουμε με τα ski στο επίπεδο χωρίς βοήθεια από εξόγκωμα στο χιόνι.

–Tail press (ή manual tail) όπου ακουμπάμε μόνο το πίσω μέρος των ski.

–nose press oπου προχωράμε ακουμπώντας μόνο το μπροστά μέρος των ski.

–μικρές περιστροφές όπως 180, 270 μέχρι και 360. Για τις δυο τελευταίες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις άκρες της πίστας όπου συνήθως δημιουργούνται διαφορές στις κλίσεις, κάτι που βοηθάει πολύ για να κάνουμε τα πρώτα μας βήματα με τις περιστροφές.

–Switch ή fakie που λέγεται η κατάβαση με την όπισθεν Στην πραγματικότητα η σωστή ονομασία είναι fakie αλλά έχει επικρατήσει περισσότερο το switch.

Το να μάθουμε να αισθανόμαστε άνετα με την κατάβαση switch είναι κάτι πολύ σημαντικό για το freestyle ski. Έτσι η συνεχής εξάσκηση της απλής πορείας με όπισθεν ,κάνοντας slalom δηλαδή όντας switch, θεωρείται απαραίτητη. Έτσι, παίρνοντας ως βάση τις παραπάνω φιγούρες υπάρχουν πολλοί συνδυασμοί που μπορούμε να εξασκήσουμε:

-Switch 180

-Switch 360 nose press

–Switch 180 to tail press to 180, όπου ξεκινάς με όπισθεν (switch), κάνεις μισή περιστροφή 180° (τώρα είσαι κανονικά), η προσγείωση της μισής περιστροφής πρέπει να γίνει ακουμπώντας το πίσω μέρος των ski (tail press), όπου και προσπαθείς να ισορροπήσεις όσο πιο πολύ ώρα μπορείς και τέλος ξανακάνεις μια μισή περιστροφή 180°, για να βρεθείς πάλι switch όπως ξεκίνησες.

-κτλ

Tέλος, μια φιγούρα στο flat που χρησιμοποιείται πολλές φορές και πριν την απογείωση σε φιγούρες στα kickers ή στα rails είναι η περιστροφή butter. Σ’αυτήν κάνεις μισή περιστροφή γλιστρώντας με τα ski, μόνο και μόνο για να αλλάξεις πλευρά (normal ή switch) λίγο πριν εκτελέσεις την φιγούρα.
Έτσι έχουμε για παράδειγμα¨:

–Butter 360 , που είναι μια φιγούρα που μπορεί να γίνει εύκολα στο flat, όπου ξεκινάς κανονικά (normal), γλιστράς μισή περιστροφή (180°) πάνω στα ski (τώρα βρίσκεσαι switch) και χωρίς να σταματήσεις την περιστροφή κάνεις άλμα (ollie) άλλη μισή περιστροφή (180°) και προσγειώνεσαι κανονικά. To butter είναι πολύ style όταν συνδυάζεται με κάποιο μεγάλο kicker ή rail.

ΙΙΙ Grabs

–Safety: Πιάνεις το ski στο ύψος της μπροστά δέστρας με το χέρι που είναι στην ίδια πλευρά με το ski (για παράδειγμα πιάνεις το δεξί ski με το δεξί χέρι).

–Lui-Kang: Είναι Safety grab μόνο που την ίδια στιγμή που κάνεις το grab τεντώνεις το άλλο πόδι.

–Cross: Διασταυρώνεις τα ski μπροστά από τις δέστρες χωρίς να πιάσεις τίποτα.. Βασικά το Cross δεν είναι grab είναι απλά διασταύρωση των ski μπροστά από τις δέστρες.

–Mute: Σ’αυτό πιάνεις το αντίθετο ski με το χέρι που κάνεις grab, στο ύψος της μπροστά δέστρας. Για να γίνει αυτό συνήθως κάνουμε Cross και έτσι πιάνουμε το ski με το αντίθετο χέρι (για παράδειγμα διασταυρώνεις τα ski και πιάνεις το αριστερό ski με το δεξί χέρι από την εξωτερική πλευρά της μπροστά δέστρας ).

-Japan: Το χέρι πιάνει το αντίθετο ski στο ύψος της πίσω δέρας , παίρνοντας πίσω από το σώμα και ταυτόχρονα το άλλο πόδι είναι τεντωμένο.

-Critical: Είναι σαν το Japan grab μόνο που το χέρι πιάνει το αντίθετο ski στο ύψος της μπροστά δέρας και ταυτόχρονα το άλλο πόδι είναι τεντωμένο.

–Front (ή Nose) grab:Είναι σαν το critical grab μόνο που το χέρι πιάνει το ski πολύ πιο μπροστά από την δέστρα.

-Rocket-Air: Είναι σαν το Front (ή Nose) grab μόνο που δεν τεντώνεις το άλλο πόδι. Ουσιαστικά τα ski είναι το ένα δίπλα στο άλλο και πιάνεις το αριστερό ski, με το δεξί χέρι, όσο πιο μπροστά από την δέστρα γίνεται

-Brebis: Πιάνεις το ski με το χέρι που είναι στην ίδια πλευρά μπροστά από την δέστρα και από την εσωτερική κόχη του ski (πιάνεις για παράδειγμα την δεξιά πλευρά του αριστερού ski μπροστά από την δέστρα με το αριστερό χέρι)

-Phil-grab: Είναι grab που έχουν εφεύρει οι 3 Phil (Phil Dion,Belanger et Larose). Διασταυρώνεις τα ski και πιάνεις το αριστερό ski με το αριστερο χέρι, μπροστά από την δέστρα και από την εσωτερική κόχη του ski. Ουσιαστικά είναι safety με διασταυρωμένα ski

-Tail grab:Πιάνεις το ski αρκετά πιο πίσω από την πίσω δέστρα συνήθως διασταυρώνοντας τα ski, με το χέρι που είναι από τη πλευρά του ski που κάνεις το grab.

-Tell grab: Είναι Tail grab χωρίς διασταύρωση των ski. Ποιο απλή έκδοση του tail grab με αλλά λόγια .

-True tail grab ή blunt: Είναι η πιο δύσκολη έκδοση του Tail grab όπου πιάνεις το ski πραγματικά στο πίσω μέρος του (true tail)!!O Candide Thovex είναι ο εφευρέτης και ο καλύτερος εκτελεστής αυτού του grab.

Σε πολλά από τα παραπάνω grabs υπάρχει και η περίπτωση να γίνει διπλό (double), δηλαδή και τα δυο χέρια να πιάσουν το ίδιο ski ή τo κάθε χέρι να πιάσει το αντίστοιχο ski. Έτσι για παράδειγμα έχουμε τα εντυπωσιακά double japan καθώς και τα κάπως άκομψα double nose grab τα οποία τον τελευταίο καιρό έχουν γίνει πολύ της μόδας . Για την ακρίβεια το double nose grab άμα συνοδεύεται και από περιστροφή πήρε την ονομασία truck driver και ο Simon Dumont ήταν ο ποιο γνωστός οδηγός φορτηγού, απ’οτι μάθαμε στα φετινά XGAMES.

IV. Rotations (Περιστροφές)

Σ’αυτή την κατηγορία έχουμε τα άλματα στα οποία o rider κατά την διάρκεια που βρίσκεται στον αέρα κάνει κάποιες περιστροφές γύρω από τον άξονα του. Έτσι αρχικά έχουμε όλες τις κανονικές οριζόντιες περιστροφές :

-180°(μισή περιστροφή),

-360°(ολόκληρη περιστροφή),

-540°( ολόκληρη περιστροφή και μισή ),

-720°(2 ολόκληρες περιστροφές),

-900°(2 περιστροφές και μισή),

-1080°(3 περιστροφές),

-1260°(3 περιστροφές και μισή),

-1440°(4 περιστροφές ) check it out: cab1440

-κτλ.(μετά σε τροχιά!!!)

Οι περιστροφές εκτός από τον αριθμό σε μοίρες παίρνουν και άλλα ονόματα, ανάλογα με τον τρόπο απογείωσης και τον τρόπο προσγείωσης:

–Switch ή fakie που όπως είπαμε είναι η κατάβαση με όπισθεν. Έτσι για παράδειγμα στο switch 540° ο rider απογειώνεται με όπισθεν εκτελεί μια ολόκληρη και μισή περιστροφή και προσγειώνεται κανονικά.

–Cab λέγεται η περιστροφή όπου και η απογείωση και η προσγείωση γίνεται switch (με όπισθεν). Έτσι έχουμε για παράδειγμα το cab 720° (switch-2 περιστροφές-switch). Υπάρχει επίσης και το half cab που ουσιαστικά είναι ένα switch 180°.

–No spin ή zero spin λέγεται το άλμα με όπισθεν χωρίς περιστροφή. Ποιο συγκεκριμένα είναι ένα ευθύ άλμα όπου η απογείωση και η προσγείωση είναι με όπισθεν (switch-to-switch).

Στις οριζόντιες περιστροφές που περιγράφηκαν μέχρι τώρα τα ski είναι παράλληλα στο έδαφος σε όλη την διάρκεια της περιστροφής.. Οι περιστροφές όμως μπορεί και να αποκλίνουν (off-axis). Έτσι έχουμε τα Cork και τα Bio όπου κατά την διάρκεια της περιστροφής τα ski είναι κάθετα στο έδαφος ενώ ο rider παράλληλος σ’αυτό.

–Cork (Corkscrew) λέγεται η αποκλίνουσα περιστροφή όπου τα ski είναι μπροστά από τον rider. Στην απογείωση ρίχνουμε ελαφρά το βάρος προς τα πίσω.

cork 720 by JF Cusson

–Bio (Biospin) λέγεται η αποκλίνουσα περιστροφή όπου το σώμα είναι μπροστά και τα ski πίσω. Σ’αυτή την περίπτωση η απογείωση γίνεται με το βάρος μπροστά..

Για παράδειγμα στο Cork 360° ο αναβάτης εκτελεί μια ολόκληρη αποκλίνουσα περιστροφή ενώ στο Bio 540° εκτελεί μια ολόκληρη και μισή περιστροφή ρίχνοντας το βάρος προς τα μπροστά

–Flatspin είναι η αποκλίνουσα περιστροφή όπου το σώμα και τα ski είναι παράλληλα στο έδαφος , κάπως σαν οριζόντιο backflip. Συνήθως εκτελείται με περιστροφή 540°, γιατί διευκολύνει στην προσγείωση.

Οι περιστροφές μπορούν να συνδυάζονται και με grabs. Για παράδειγμα ένα 540° safety είναι μια ολόκληρη περιστροφή και μισή πιάνοντας το ski με το χέρι που είναι από την ίδια μεριά.

Στα μεγάλα kicker οι μικρές περιστροφές δεν είναι απαραίτητα και ποιο εύκολες. Για παράδειγμα σε ένα kicker 25μ ένα 180° είναι ποιο δύσκολο από ένα 360°. Στις μικρές περιστροφές υπάρχει και η δυνατότητα για καθυστέρηση (delay). Έτσι στο late (ή delayed) 180° ο αναβάτης πηγαίνει ευθεία και τελευταία στιγμή εκτελεί την μισή περιστροφή.

–Unnatural λέγεται μια περιστροφή που εκτελούμε από την αντίθετη μεριά από αυτή που έχουμε συνηθίσει (γενικά περιστρεφόμαστε καλύτερα από την μια πλευρά , όποτε όταν κάνουμε περιστροφή από την πλευρά που έχουμε “λιγότερο” είναι unnatural).Υπάρχουν επίσης και τα unnatural rails (όταν παίρνουμε ένα rail από την πλευρά που το αισθανόμαστε λιγότερο).

–Reverse βασικά έχει να κάνει με τα grabs, όπου το κάνεις από την ίδια μεριά με την περιστροφή (για παράδειγμα για ένα cork 7 reverse safety κάνεις ένα cork 7 αριστερόστροφα, ας πούμε, ε τότε πιάνεις το αριστερό ski).

V. Flips (Τούμπες)

–Backflip: Τούμπα προς τα πίσω.
–Frontflip: Τούμπα προς τα εμπρός.

–Superman frontflip: Είναι ένα συγκεκριμένο είδος frontflip, όπου ο rider απογειώνεται με το κεφάλι μπροστά (όπως πετάει ο Superman) και εκτελεί την τούμπα την τελευταία στιγμή.

–Rodeo: Είναι συνδυασμός backflip+rotation (τούμπα προς τα πίσω και περιστροφή). Για παράδειγμα στο Rodeo 540 κάνεις backflip και την ίδια στιγμή γυρνάς και προσγειώνεσαι switch (με όπισθεν).

–Misty:Είναι συνδυασμός frontflip+rotation (τούμπα προς τα εμπρός και περιστροφή).

Το Rodeo και το Misty γίνονται με μικρότερη περιστροφή 540

–Flair: Αυτό το άλμα γίνεται περισσότερο στην halfpipe και αποτελείται από ένα backflip συνδυαζόμενο από μισή περιστροφή.

–Lincoln: Περιστροφή με το κεφάλι από κάτω. Στην απογείωση γέρνεις προς μια μεριά και στην συνέχεια το κεφάλι περνάει κάτω από το σώμα. Ο άξονας περιστροφής είναι παράλληλος στο έδαφος.

–D-spin: Αυτή η τούμπα είναι αρκετά δύσκολη να εξηγηθεί, αλλά σε γενικές γραμμές είναι ένα Cork 360 που ακολουθείται πάνω στην κίνηση από ένα backflip.

VI. Halfpipe

–Drop:Λέγεται το άλμα που κάνει ο rider για την είσοδο του στην halfpipe. Σκοπός είναι να πάρει όσο το δυνατόν περισσότερη φόρα κατά μήκος του coping και στη συνέχεια να μπει στην halfpipe.

–Straight Air: Είναι το απλό άλμα στην halfpipe χωρίς περιστροφές και τούμπες. Ένα απλό 180 για να ξαναμπείς στην halfpipe.

–Flair: backflip + rotation

–MacTwist: frontfip + rotation

–Alley oop :Είναι το άλμα όπου η περιστροφή γίνεται ανηφορικά στην κλίση της halfpipe. Κανονικά οι περιστροφές γινονται κατηφορικά στην κατεύθυνση της πορείας . Για παράδειγμα στον δεξί τοίχο της halfpipe, όπως την βλέπουμε από πάνω, ένα alley oop 180 είναι μια δεξιόστροφη περιστροφή 180 και είσοδος στην halfpipe.

VII. Railslide

Εδώ θα δώσουμε κάποιες λεπτομέρειες για τα slides (ή rails, grinds.) που είναι το γλίστρημα πάνω στις κατασκευές “rails” που περιγράψαμε πιο πάνω.

Για την προσγείωση πάνω σε rail πρέπει να έχουμε μια διαφορά φάσης με το rail 90° (εκτός από τα φαρδιά boxes που μπορούμε να προσγειωθούμε ευθεία κάνοντας ένα γλίστρημα 50/50) . Έτσι για προσγείωση πάνω σε rail έχουμε : 90°(1/4 της περιστροφής ), 270°(3/4 της περιστροφής ), 450°(1 περιστροφή και 1/4), 630°(1 περιστροφή και 3/4), 810°(2 περιστροφές και 1/4).

Όσον αφορά τα ονόματα χρησιμοποιούμε το αγγλικό πρόθεμα “to”, έτσι μπορούμε να πούμε “450 to rail” που σημαίνει περιστροφή 450° και στη συνέχεια προσγείωση στο rail. Μπορούμε επίσης να κάνουμε και το αντίθετο για παράδειγμα ένα “rail to 630″ που σημαίνει γλίστρημα στο rail και έξοδος 630°(1 περιστροφή και 3/4).

Για το γλίστρημα (slide) πάνω στο rail, εκτός από τον κανονικό τρόπο που είναι να ακουμπάει η μέση των ski (στο ύψος των δεστρών), μπορεί να γίνει επίσης:

– nose slide όπου γλιστράμε με το μπροστά μέρος των ski (ρίχνοντας το βάρος προς τα μπροστά) και

– tail slide όπου γλιστράμε με το πίσω μέρος των ski (ρίχνοντας το βάρος προς τα πίσω).

Φιλικα Ισιδωρος