Επειδή κατα καιρους υπάρχουν συζητήσεις πάνω στο τεχνικά μέρη της μποτας και τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται, βρήκα ενα καλο αρθράκι στο τευχος Νοεμβρη ski and snowboard και με λιγες ακόμα προσθήκες εχουμε ενα καλό αρθρο πιστεύω το οποιο μπορουμε να εμπλουτήσουμε ή να διορθώσουμε. Παρακαλω οποιαδήποτε παρατήρηση ειναι καλοδεχούμενη.

Τεχνολογία μποτας – ορολογία και επεξηγήσεις

1. bi- injection or multi – injection ( διπλής ή πολλαπλής επίστρωσης )
Οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν διάφορες τεχνικές για να κατασκευάσουν τον εξωτερικό περίβλημα της μποτας έτσι ώστε να είναι μαλακότερο, λεπτότερο ή μεταβλητό σε συγκεκριμένα σημεία (πχ. Spaceframe salomon) . Αυτές οι τεχνικές μπορουν να βελτιώσουν την ανεση ή τις επιδώσεις ή απλά να κάνουν την μποτα να φοριέται εύκολα (πχ. Σπαστή μπροστινή δέστρα στις Dalbello ) . Γενικά οι τεχνικές αυτές είναι οι ιδιες σε ολους τους κατασκευαστές αλλά η νεότερη τεχνολογική πρόοδος σε κάποιους τομείς, βιομηχανικός σχεδιασμός, εφαρμογή εξωτικών υλικών κτλ. επέτρεψαν πρόσφατα την κατασκευή πιο σκληρών μα και ανετων μποτών στα high end μοντέλα τους (πχ. Η νεα γενιά ορειβατικών μποτών) . Γενικότερα τα σκληρά πλαστικά μέρη χρησιμοποιούνται περισσότερο στην σόλα και στην ράχη της μποτας.

2. Canting (πλάγια μεταβλητή ρύθμιση)
Στραβά ποδια, ποδια ποδοσφαιριστή ή ενωμένα γόνατα? Θα χρειαστείτε να ρυθμίσετε την κλίση της μποτας κατά τον πλάγιο αξονά της. Αυτό σημαίνει ότι θα αναζητήσετε μποτα με ρυθμισή της πλάγιας κλίσης το γνωστό canting. Αυτό θα επιτρέψει έναν καλό bootfitter (ειδικό τεχνίτη για την εφαρμογή της μποτας) να ρυθμίσει την μποτα ετσι ώστε να ταιριάξει στην διαφορετικότητα των ποδιών μας. Η μεταβολη αυτή επιτυγχάνεται με την μεταβολή του πάνω μέρους του εξωτερικου πλαστικου της μποτας μονόπατα (single hinge) ή και προς τις δυο κατευθύνσεις, αριστερά και δεξιά (double hinge) . Κατάλληλα ρυθμισμένες μποτες σημαίνει και αποτελεσματικότερο γώνιασμα των πεδιλων μας.

3. Customization ( προσαρμοστικότητα και μεταβλητότητα μποτας )
Costomize μποτα λέμε αυτή που μπορεί να προσαρμοστεί τοσο καλά που να γίνει σαν γάντι για το πόδι μας. Αυτό σημαίνει βασικά ότι η μποτα δινει την δυνατότητα να γινουν αυτές οι επεμβασεις από τους ειδικους. Οι οποίοι με τη σειρα τους θα ανοιξουν το εξωτερικο μποτάκι, θα τρίψουν με γυαλοχαρτα το πλαστικό, θα τοποθετήσουν διαφορα pads ( μαξιλαράκια – προσθήκες ) ή θα ανοιξουν τον εσωτερικό μποτάκι.

4. Flex (δυνατότητα στρέβλωσης – κάμψης της μπότας )
Αφορά το κατά ποσο σκληρή ή όχι είναι μια μποτα. Οσο μαλακή είναι τοσο ευκολο είναι να καταφέρεις την κατάλληλη στάση του σκι που θες. Επιθετικός ή βαρύς σκιέρ? Θα χρειαστείς πιο σκληρές μποτες για να παρεις από τα πέδιλα σου το μέγιστο. Γενικά οι πολύ μαλακές μποτες δεν βοηθάνε στο κοντρόλ των πέδιλων, πράγμα που σημαίνει ότι είναι καλό να αποφεύγονται. Το litmus test για μποτες σκι γίνεται όταν λυγίζουμε τα γόνατά μας πανω από τις μπροστινές δέστρες του πέδιλου. Εκεί μπορείτε να δειτε ποση δυνατότητα πρόσθιας καμψης εχει η μποτα σας.

5. Flex adjuster (ρυθμιστής κάμψης της μποτας )
Σε κάποιες μποτες υπάρχει ρυθμιστής κάμψης κάτι σαν διακόπτης που μεταβάλει την σκληρότητα ανάλογα για χρήση ανάλογα με τις καταστάσεις της πίστας.

6. Front entry boots (σπαστές μπότες)
Είναι αυτές που ανοίγει ολο το μπροστινο μέρος της μποτας συνήθως στηριγμένο σε 4 κλίπς, δεν εχει απλά μια γλώσσα δηλαδή όπως οι συνηθισμένες. Πολύ μακριά από τις μποτες που συνήθως φοράμε οσον αφορά την στήριξη του ποδιού, απλά είναι ευκολη η εισαγωγή του ποδιού μας. Παλιοτερα κατά τις δεκαετίες του 70 και ήταν πολύ συνηθισμένες στα βουνά αλλά τωρα τις βλέπουμε συνηθως στις παιδικές. Η Dalbelo εχει μια ανάλογη εφαρμογή ακομα και σήμερα.

7. Heating system (σύστημα θέρμανσης)
Μερικές μποτες εχουν και καλοριφέρ !!! Ειδικά καλώδια τρέχουν σε ολο το μηκος της μποτας και με κάποια επαναφορτιζόμενη μπαταρία ζεσταίνονται τα θερμαντικά σωματα. Απευθύνονται συνήθως σε ατομα που κρυώνουν πολύ. Ουσιαστικά δεν επηρεάζουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά μιας μποτας μονο το battery pack που εχει στην πλάτη συνήθως της μποτας προσθέτει ένα σχετικό βάρος. Τετοιες εφαρμογές εχουν σχεδόν ολες οι εταιρίες αλλά και θερμαντικοί πάτοι μπορουν να τοποθετηθούν μετέπειτα.

8. Liners (εσωτερικό μποτακι )
Οι μποτες αρχαρίων εχουν χοντρότερα εσωτερικά μποτάκια για άνεση. Οι μποτες για πιο προχωρημένους εχουν λεπτότερα για περισσοτερη και πιο γρήγορη ανταποκριση των κινήσεων του σκιέρ. Τα θέρμο μποτάκια (Thermofit etc. ) μπορουν να ζεσταθουν και να πάρουν το καλουπι του ποδιου, συνήθως με τη βοήθεια ενός τεχνίτη μποτας. Τα εσωτερικά μποτάκια με έγχυση αφρού ( foam-injected) είναι η πιο ακριβής εφαρμογή που υπάρχει σήμερα, γιατί ο τεχνίτης μπορεί να κάνει τις επιλογές που να βάλει αφρό ή όχι και πώς να τον τοποθετήσει.

9. Macro and micro adjustment (μεταβλητά κλίπς )
Τα κλιπς στις μποτες εχουν καποιες ρυθμίσεις. Με τις μάκρο ρυθμίσεις μπορούμε να μετακινήσουμε ολό το κλίπ σε σχέση με την μποτα ενώ οι μίκρο ρυθμίσεις βιδώνουν ή ξεβιδώνουν το κλίπ σε σχεση με το κούμπωμά του. Και οι δυο ρυθμίσεις είναι απαραίτητες για να μπορουμε ανα πάσα στιγμή να μεταβάλουμε τις διαστάσεις της μποτας μας για χάρη της ανεσης και της αμεσης ανταπόκρισης. Πολλές φορές και κατά τη διάρκεια μιας μέρας μπορεί να μεταβάλλουμε τις μίκρο ρυθμίσεις και αυτό γιατί το ποδι μας αλλάζει οσο περνάει η ώρα στο σκι.

10. Overlap (σχοινάκι)
Είναι το μαλακό σχοινακι στην ακρη της γλώσσας που χρησιμοποιείτε για να συγκρατεί την γλώσσα για να βαλουμε ευκολα το ποδι μας μεσα στην μποτα. Προσέξτε μην το κοψετε, γιατι μετά θα καταλάβετε την σημασία του.

11. Power strap . ( λουράκι μποτας )
Είναι το λουράκι που εχουν οι μποτες πάνω από τη γλώσσα που πιάνουν με Velcro ολη την περιφέρεια της γάμπας μας και της κνήμης. Οσο πιο φαρδιά είναι αυτό το λουράκι, τοσο πιο ασφαλές είναι το δεσιμό του… Υπάρχουν και ελαστικά λουράκια (booster) που θεωρούνται ότι βοηθάνε στην εκρηκτικότητας και την πιο αμεση μεταφορά της δύναμης στα πέδιλα.

12. Real spoiler (οπίσθια σφήνα)
Στο πίσω μέρος σε μερικές μποτες υπάρχει ένα πλαστικό σε επαφή με την γάμπα μας το οποίο μπορεί να ρυθμίζεται να ανεβαίνει ψηλότερα ή χαμηλότερα. Ο λογος είναι ότι οσο πιο ψηλά ανεβαίνει η σφήνα τοσο πιο πολύ στηρίζει την γάμπα αλλά και τοποθετεί το πόδι μας για πιο επιθετικό σκι. Σε περίπτωση πολύ φαρδιών γαμπών η σφήνα μπορεί να αφαιρεθεί.

13. Shell (περικνήμιο)
Είναι το εξωτερικό σκληρό κομμάτι της μποτας που ουσιαστικά δένει την κνήμη και εχει και συνήθως δυο κλιπς (buckles) Σε μερικές μποτες αυτό ανοιγει σαν παραθυρο ολοκληρο για να μπει πιο ευκολα το πόδι.

14. shock absorbing footboards ( αντικραδασμικές προσθήκες)
Μην τα μπερδεύουμε με τους ελαστικούς πάτους που βαζουμε για ανεση. Οι προσθήκες αυτές υπάρχουν συνήθως από τον κατασκευαστή και είναι ελαστικά ή συνθετικά κομμάτια που μπαίνουν κατω από την φτέρνα και τη μπάλα του ποδιού. Στις freeride μποτες αυτά είναι περισσότερα και χοντρότερα για να απορροφούν κραδασμούς από προσγειώσεις.

15. ski/ walk mode ( επιλογέας βάδην)
Σε μερικές μποτες υπάρχει επιλογέας, διακοπτης ή κατι ανάλογο που με ένα πάτημα χαλαρώνει την μποτα για να μπορουμε να περπατάμε πιο ανετα. Το σύστημα αυτό υπάρχει μονο σε μποτες αρχαρίων.

16. spine ( κόκκαλο)
Στο πισω μερος της μποτας υπάρχει μια ενίσχυση σχεδόν σε ολο το μηκος της από ένα σκληρότερο υλικο σε σχέση με το πλαστικό της μποτας. Αυτό βοηθάει στην στρεπτική ακαμψία της μποτας.

17.Tongue (γλώσσα)
Ακόμη ένα σημαντικό κομμάτι της μποτας είναι η γλώσσα. Παιζει τον ρόλο της περισσότερο για την ευκολη εισαγωγή του ποδιου μας στην μποτα αλλά κρατώντας και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της. Συνήθως είναι μαλακότερη από το εξωτερικό περίβλημα και με μαλακότερο εσωτερικό από το υπόλοιπο μέρος της μποτας. Εάν ειστε τυχεροι αυτή η γλώσσα μπορεί να είναι και θέρμο και διπλά τυχεροί αν εχουν και αντικραδασμικές προσθήκες.

18. Walking plates (προστατευτικά βαδίσματος )
Στην μυτη και στο πισω μερος του πελματος της μποτας μπορουν να μπουν ειδικά προστατευτικά για να μην καταστρέφονται αυτά τα σημεία με το βαδην σε σκληρά σημεια, στο πατωμα του σαλέ ή στην ασφαλτο κτλ. Σε μερικές μποτές αυτά αντικαθίστανται . Προσοχή είναι πολύ σημαντικό να μην εχουν καμια φθορά αυτά τα σημεία.

19. Γυναικείες μποτες
Εχουν χαμηλότερο λαιμο (cuff) και το εσωτερικό μποτάκι εχει διαφορετικό σχήμα για να ταιριάζει στο γυναικείο πόδι (π.χ. λεπτότερη φτέρνα ).

20. Footbeds (εσωτερικοί πάτοι )
Είναι οι πάτοι της κάθε μποτας οπου τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται αρκετές εξελιξεις. Οι πατοι πρεπει να υποστηρίζουν το πόδι σωστά και να το τοποθετούν στην φυσική του θέση. Μπορείτε να κάνετε custom made πάτους για περισσοτερη και καλύτερη εφαρμογή. Οι μαρκες που παιζουν στην αγορα είναι η superfeet και conform’able που βγάζουν καλούς πάτους.

21. Last ( ανοιγμα )
Είναι το μεταλλικό επίστρωμα γυρω από το οποίο οι διαμορφώνεται το εξωτερικό πλαστικό της μποτας. Οσο πιο στενό είναι το άνοιγμά του στο πέλμα τόσο πιο ανταποκρινόμενη είναι η μποτα στις ενοτλές μας. Οι μποτες με ανοιγμα 105 χιλ. είναι χαλαρές, με 100 χιλ είναι ενδιάμεσες και κατω από 99 χιλ είναι αγωνιστικου επιπέδου. Βεβαίως η εφαρμογή της μποτας δεν είναι μονο το ανοιγμα στο πέλμα αλλά και στην φτέρνα, στο υψος του καλουπιού του πέλματος αλλά και το παχος του εσωτερικου παπουτσιού.

22. Offset (τοποθέτηση)
Κατά περίπτωση οι μποτες δεν βάζουν το κέντρο του ποδιού μας στο κατά μήκος κέντρο του σκι αλλά λιγο προς τα μέσα. Δηλαδή προσπαθουν οι κατασκευαστές να κατασκευάσουν την μποτα ετσι ώστε να είναι περισσοτερο μέσα από τα πεδιλα, παρά προς τα έξω. Ο λογος είναι ότι σε περιπτώσεις ακραιου πλαγιάσματος (καρβινγκ) να μην βρίσκει η μποτα στο χιόνι.

23. Recco (ρέκο)
Είναι ενας ανακλαστήρας συχνοτήτων που μπαίνει σε μερικές μποτες και που συνεργάζεται με έναν πομπο για τυχών εξαφάνιση ή θαψιμο σε χιονοστιβάδα του σκιέρ. Με αυτό το εξάρτημα βοηθάμε τα συνεργεία διάσωσης να ανακαλύψουν τους παθόντες. Μπορουμε να προμηθευτουμε αυτό τον ανακλαστήρα και να τον τοποθετήσουμε μονοι μας.

24. Rotation (πρόβλεψη ανεσης)
Όταν καθόμαστε στο καρεκλάκι παρατηρούμε ότι τα πεδιλά μας δημιουργούνε ένα V. Αυτό το V είναι η φυσική στάση των ποδιών μας. Οι μποτες που εχουν αυτή τη «προβλεψη άνεσης» διατηρούν την V στάση των ποδιών μας όταν εχουμε παράλληλα τα σκι μας μειώνοντας την πίεση που δέχονται τα γόνατά μας. Υπάρχουν επίσης αποδείξεις ότι αυτή η στάση βοηθάει την μείωση του A-framing ( τα γονατα λυγίζουν προς τα μέσα) για κάποιους σωματότυπους. Η fischer εδώ και μερικά χρόνια εχει εισάγει το v position στις μποτες της και τα τελευταία χρόνια ακουλουθούν κι αλλοι κατασκευαστές, Η αληθεια είναι ότι χρειάζεται ενας μικρός χρόνος προσαρμογής όταν περνάς σε μποτες με πρόβλεψη ανεσης.

25. Toe-box (δαχτυλα)
Στο σημείο που το εσωτερικό μποτάκι προστατευει τα δάχτυλα υπάρχουν πιο μαλακά και ζεστά υλικά. Συνήθως οι κάλες μποτες εκεί εχουν neoprene ή καποια αναλογο υλικό που να είναι ζεστό, προστατευτικό, υγιεινό και να βοηθάει στην καλη εφαρμογή.

Από το ski & snowboard Νοεμβρίου.